İlerleyen yaşla birlikte vücudumuzda pek çok değişim meydana gelir. Bunların en sık görülenlerinden biri de omurga yapısında ortaya çıkan bozulmalardır. Özellikle bel ve boyun bölgesinde omuriliğin geçtiği kanalın daralmasıyla ortaya çıkan spinal kanal darlığı (spinal stenoz), yaşlılıkta yaşam kalitesini ciddi şekilde düşüren önemli bir sağlık problemidir. Uzmanlar, bu durumun aslında “yaşlılığı bekleyen gizli bir tehlike” olduğunu vurguluyor.
Kanal Darlığı Nedir?
Omurilik, beyin ile vücut arasındaki iletişimi sağlayan en önemli sinir yapısıdır. Omurga kemiklerinin arasında yer alan bu hassas yapıyı koruyan bir kanal bulunur. Zamanla kireçlenme, disk dejenerasyonu, bağ dokularında kalınlaşma veya geçirilmiş travmalar nedeniyle bu kanal daralabilir. Kanal daraldığında omuriliğe ve sinir köklerine baskı oluşur, bu da ağrı, uyuşma, güçsüzlük gibi şikâyetlere yol açar.
Belirtileri Nelerdir?
Kanal darlığı özellikle 50 yaş sonrasında belirginleşir. Hastalar genellikle şu yakınmalarla doktora başvurur:
- Bel ve bacaklarda ağrı: Yürümekle artar, dinlenmekle hafifler.
- Bacaklarda uyuşma ve karıncalanma
- Yürüme mesafesinde kısalma: Hastalar kısa bir mesafeden sonra durup dinlenme ihtiyacı hisseder.
- Güç kaybı: İleri vakalarda bacaklarda kuvvet azalması ortaya çıkabilir.
- Denge bozukluğu ve idrar problemleri: Çok ilerlemiş durumlarda ciddi nörolojik bulgular görülebilir.
Bu belirtiler genellikle yavaş ilerlediği için yaşlılıkla karıştırılabilir. Ancak erken tanı konmazsa hastalığın ilerlemesiyle birlikte geri dönüşü zor nörolojik kayıplar gelişebilir.
Boyunda Kanal Darlığı
Kanal darlığı sadece bel bölgesinde değil, boyun omurlarında da görülebilir. Servikal spinal stenoz olarak adlandırılan bu durumda omuriliğe baskı daha ciddi sonuçlar doğurabilir. Boyunda kanal daralması olan hastalarda boyun ve omuz ağrısı, kollarda uyuşma, güç kaybı, denge bozukluğu ve ince motor becerilerde azalma (örneğin düğme ilikleme güçlüğü) sık görülür. İleri olgularda yürüme bozuklukları ve idrar kontrol sorunları ortaya çıkabilir. Bu nedenle servikal kanal darlığı, beldeki daralmaya kıyasla daha erken ve titiz bir şekilde değerlendirilmelidir. Erken tanı konulduğunda cerrahi yöntemlerle sinir basısı giderilebilir ve omuriliğin kalıcı hasar görmesi önlenebilir.
Tanı Nasıl Konur?
Kanal darlığı tanısında en önemli yöntem MR görüntülemedir. MR sayesinde kanalın darlık derecesi ve sinir köklerine olan baskı net şekilde ortaya konur. Bunun yanı sıra bilgisayarlı tomografi ve röntgen de destekleyici görüntüleme yöntemleridir. Nörolojik muayene de tanının önemli bir parçasıdır.
Erken Tanının Önemi
Kanal darlığı, yaşlılığın doğal bir parçası gibi görülse de aslında tedavi edilmediğinde bağımsız yaşamı engelleyen ciddi bir sağlık sorunudur. Erken dönemde tanı konup tedavi planlandığında hastaların günlük yaşam kalitesi büyük ölçüde artar. Bu nedenle 50 yaş üstü bireylerin bel ve bacak ağrılarını “yaşlılığa bağlı” deyip geçmemesi, mutlaka bir beyin ve sinir cerrahına başvurması gerekir.
İlginizi çekebilir: https://saglikli.org/boyun-fitigi-ameliyati-ne-zaman-gerekir/
