Karpal tünel sendromu, el bileğinde median sinirin sıkışması sonucu ortaya çıkan ve toplumda en sık görülen periferik sinir bası sendromudur. Özellikle masa başı çalışanlarda, bilgisayar kullanımı yoğun olan kişilerde, el işi yapanlarda ve tekrarlayan el hareketlerine maruz kalanlarda daha sık görülür. Hastalık; el bileğinde ağrı, parmaklarda uyuşma, karıncalanma ve gece artan şikâyetlerle kendini gösterir. Uzun vadede tedavi edilmediğinde elde güçsüzlük, kas erimesi ve kalıcı fonksiyon kaybına yol açabilir.
Tanı sürecinde en önemli basamak klinik değerlendirmedir. Doktor, hastanın şikâyetlerini dinler, fizik muayene bulgularını değerlendirir ve gerekirse özel testler uygular. Ancak bazı durumlarda tanıyı kesinleştirmek veya cerrahi karar vermek için elektrodiagnostik testlerden yararlanılır. Peki bu testler her zaman gerekli midir?
Elektrodiagnostik Testlerin Katkısı
Brent Graham’ın 2008 yılında The Journal of Bone & Joint Surgery dergisinde yayımladığı araştırma, bu soruya bilimsel yanıt aramıştır. Çalışmada, 143 hasta değerlendirilmiş ve karpal tünel sendromu tanısında elektrodiagnostik testlerin klinik değerlendirmeye ne kadar ek katkı sağladığı incelenmiştir.
- Araştırmada önce CTS-6 adı verilen klinik skor sistemi ile hastaların tanı olasılığı hesaplanmıştır.
- Daha sonra, klinik değerlendirmeden bağımsız şekilde sinir iletim çalışmaları yapılmış ve median sinir duyusal iletim hızı ölçülmüştür.
- Sonuçlar, klinik ön tanı ile test sonrası tanı olasılığı karşılaştırılarak analiz edilmiştir.
Bulgulara göre; hastaların büyük kısmında klinik değerlendirme zaten yüksek bir tanı olasılığı göstermekteydi. Bu hastalarda elektrodiagnostik testlerin tanıya ek katkısı oldukça sınırlı bulundu. Özellikle pretest olasılığı %80 ve üzeri olanlarda, test sonuçları tanı ihtimalini anlamlı biçimde değiştirmedi. Buna karşılık, tanı olasılığının düşük veya orta düzeyde olduğu vakalarda testlerin daha faydalı olduğu görüldü.
Ne Anlama Geliyor?
Bu sonuçlar, karpal tünel sendromu tanısında klinik değerlendirmenin temel öneme sahip olduğunu ortaya koyuyor. Hastaların büyük kısmında, hekim muayenesi ve öykü ile tanı yeterince güçlü biçimde konulabilir. Elektrodiagnostik testler ise:
- Klinik bulguların net olmadığı,
- Belirsizlik yaşanan,
- Alternatif tanıların dışlanması gereken,
- Cerrahi planlama öncesi sinir hasarının derecesini görmek gereken durumlarda özellikle değerli olabilir.
Dolayısıyla, her hastada rutin elektrodiagnostik test yapılması zorunlu değildir. Bu hem sağlık sistemi açısından maliyetleri azaltır hem de hastalara gereksiz tetkik yüklenmesini engeller.
Karpal Tünel Sendromu Tedavisinde Yaklaşım
Tanıda klinik değerlendirme birinci basamak olsa da tedavi, hastalığın şiddetine göre değişir:
- Hafif vakalarda el bileklikleri, istirahat, egzersizler ve yaşam tarzı değişiklikleri yeterli olabilir.
- Orta düzeyde şikâyetlerde steroid enjeksiyonları veya fizik tedavi yöntemleri uygulanabilir.
- İlerlemiş vakalarda ise cerrahi olarak karpal tünelin gevşetilmesi (karpal tünel dekompresyonu) kalıcı çözüm sağlar.
Her durumda tanı ve tedavi süreci bir uzman hekim tarafından yönetilmeli, hastaların kendi kendine karar vermesi engellenmelidir.
Sonuç
Karpal tünel sendromu, günlük yaşamı ciddi şekilde kısıtlayan bir hastalıktır. Brent Graham’ın çalışması, elektrodiagnostik testlerin tanıya katkısının, özellikle klinik olarak zaten güçlü tanı ihtimali olan hastalarda sınırlı olduğunu göstermiştir. Klinik muayene ve öykü, tanının temel taşıdır. Elektrodiagnostik testler ise belirsizlik durumlarında veya cerrahi öncesi ek bilgi gerektiğinde kullanılmalıdır.
Bu bilgiler ışığında, karpal tünel sendromu tanı ve tedavisinde en önemli faktör doğru klinik değerlendirme ve uzman görüşüdür.
