Günümüzde dijital cihazların hayatımızdaki yeri giderek artarken, otizm spektrum bozukluğu (OSB) olan çocukların ekran kullanımına yönelik endişeler de büyüyor. Ergoterapi Uzmanı Emrullah Harun Kaya, otizmli bireylerin ekran sürelerinin sınırlandırılmasının, gelişimlerini destekleyici içeriklerle yönlendirilmesinin büyük önem taşıdığını belirtiyor.
Ekran Süresinin Otizmli Çocuklar Üzerindeki Etkileri
Otizmli bireyler, çevresel uyaranlara karşı farklı tepkiler verebilir ve ekranlar genellikle onların ilgisini çekebilir. Ancak, uzun süreli ekran maruziyeti, sosyal etkileşim becerilerinin zayıflamasına, dikkat süresinin azalmasına ve motor becerilerde gerilemeye yol açabilir.
Kaya, aşırı ekran kullanımının şu olumsuz sonuçları doğurabileceğini vurguluyor:
- Dikkat dağınıklığı ve odaklanma sorunları: Çocukların bir aktiviteye yoğunlaşma süresi azalabilir.
- Dil gelişiminde gerileme: Sözel iletişim becerileri zayıflayabilir.
- Davranışsal problemler: Öfke nöbetleri ve aşırı uyarılma gibi sorunlar gözlemlenebilir.
- Fiziksel gelişim eksiklikleri: Hareket etme ihtiyacı azaldıkça motor beceriler gerileyebilir.
Ekran Süresi Nasıl Düzenlenmeli?
Otizmli çocukların ekran kullanım süresi yaşa ve bireysel gelişim düzeyine göre şekillendirilmelidir. Uzmanlar, genel olarak şu önerileri sunuyor:
- 0-2 yaş: Ekran kullanımından kaçınılmalı. Bu dönemde yüz yüze etkileşim ve fiziksel oyunlar daha faydalıdır.
- 2-5 yaş: Günlük ekran süresi 1 saati geçmemeli ve içerik eğitici olmalıdır.
- 6 yaş ve üzeri: Günde 1-2 saat arası ekran süresi önerilir. Bu sürede, sosyal etkileşimi teşvik eden uygulamalar tercih edilmelidir.
Ekran İçeriği Nasıl Olmalı?
Uzmanlar, otizmli çocukların ekran kullanımında içeriğin dikkat dağıtıcı unsurlar içermemesi gerektiğini belirtiyor. Önerilen içerik özellikleri şunlardır:
✅ Düşük uyarımlı ve sakinleştirici: Ani geçişler ve parlak renklerden kaçınılmalı.
✅ Eğitici ve interaktif: Çocuğun gelişimine katkı sağlayan uygulamalar kullanılmalı.
✅ Ebeveyn kontrolü: Çocuklar ekran başında yalnız bırakılmamalı, ebeveynler veya eğitimciler rehberlik etmeli.
Otizmli çocukların ekran kullanımı tamamen yasaklanmamalı, ancak kontrollü ve bilinçli bir şekilde yönlendirilmelidir. Sosyal etkileşim, dil gelişimi ve motor beceriler üzerindeki olumsuz etkileri en aza indirmek için ebeveynlerin ekran süresini yönetmesi kritik bir rol oynar. Dijital dünyanın sunduğu avantajlardan yararlanırken, çocukların sağlıklı gelişimi için dengeli bir yaklaşım benimsenmelidir.
Kaynak: https://icoreweb.com/
