Türkiye, yıllardır uluslararası göçmenlere ve yabancı yatırımcılara kapılarını açarak birçok kişi ve aileye Türk vatandaşlığı kazanma imkânı sunmaktadır. Bu bağlamda, Türkiye’de vatandaşlık kazanmanın çeşitli yolları mevcuttur. Ancak, “genel yolla vatandaşlık kazanma” süreci, belirli koşulları yerine getiren yabancıların Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olabilmesi için izlenen resmi prosedürleri ifade eder.
Genel yolla vatandaşlık kazanma, 5 yıl kesintisiz Türkiye’de ikamet etme şartına bağlı olan vatandaşlık kazanma halidir. Buna göre, Türkiye’de beş yıl kesintisiz ikamet eden yabancılar Kanunda belirtilen diğer şartları da sağlaması halinde Türk Vatandaşlığına başvurabilir.
Genel yolla vatandaşlık şartları şöyledir. Vatandaşlık kazanma durumu 5901 sayılı Türk Vatandaşlık Kanunun 11.maddesinde belirtilmiş olan koşulları sağlayan bir yabancının Nüfus Müdürlüğüne müracaatı ile başlar. Öncelikle Nüfus Müdürlüğüne gün sayımı başvurusu yapılması gerekmektedir. Genel yolla vatandaşlık kazanma prosedürü bakımından ilk aşama olan gün sayımı aşaması ortalama 1 buçuk-2 aylık bir süre içerisinde sonuçlanmaktadır. Bu aşamada yabancının, başvuru tarihine kadar Türkiye’de kesintisiz olarak 5 yıl boyunca ikamet edip etmediği, kesintisiz olarak ikamet ettiği 5 yıl içerisinde de 12 aydan fazla Türkiye dışında vakit geçirip geçirmediği hususları değerlendirilmektedir.
Gün sayımı sonucu Nüfus Müdürlüğü tarafından başvurucuya veya vekaletname ile yetkilendirdiği avukatına SMS ile iletilmektedir. Gün sayımı başvurusunun olumlu sonuçlanması halinde yabancıya gün sayımının olumlu sonuçlandığını gösterir bir belge verilmektedir. Bu belge ve gerekli diğer evraklar eksiksiz şekilde hazırlanmalı ve hizmet bedeli de ödenerek Nüfus Müdürlüğünden nvi randevu işlemleri kısmından randevu alınmalıdır. Randevu tarihinde belgelerin eksiksiz şekilde ibraz edilmesini takiben Nüfus Müdürlüğünde dosya açılarak yabancıya bir vatandaşlık dosya numarası verilmektedir.
Dosya numarası verilmesi takiben ilgili yabancının Emniyet Müdürlüğüne müracaat ederek Emniyet mülakatı için bir randevu tarihi alması gerekmektedir. Emniyet Müdürlüğü tarafından yabancıdan randevu esnasında parmak izi alınmaktadır. Ayrıca yabancıya yerleşim yeri adresi, Türkiye’de geçimini ne ile sağlandığı hususlarda sorular yönetilmektedir. İl tahkikat sürecinin tamamlanmasını takiben ilgili yabancı Nüfus Müdürlüğünde yapılacak mülakata katılır ve Komisyon aşaması bu şekilde tamamlanır.
Nüfus Müdürlüğünün Komisyon aşamasından sonra dosya Genel Müdürlüğe gönderilir, ön inceleme aşaması tamamlanır ve arşiv araştırmasına geçilir. Araştırma ve değerlendirme prosedürleri Genel Müdürlük tarafından takip edilmektedir. Genel yolla vatandaşlık kazanma süreci İçişleri Bakanlığının vatandaşlığa alma kararıyla tamamlanmaktadır. Vatandaş olma başvurusu için ödenecek miktar her yıl değişmektedir. Vatandaşlık hizmet bedeli 2024 yılı için 150-TL’dir.
Başvuran yabancının 5(beş) yıl boyuna kesintisiz şekilde Türkiye’de ikamet ettiği varsayımında başvurucunun kamu düzeni, kamu güvenliği ve milli güvenlik bakımından tehlike arz edecek bir halinin olmaması ve arşiv araştırmasının olumlu sonuçlanması ile yabancı Türk vatandaşlığına hak kazanacaktır.
Genel yolla vatandaşlık kazanma süreci, Türkiye’ye uzun süreli ikamet eden ve entegrasyon sağlayan yabancıların vatandaşlık kazanmasının hukuki temelini oluşturur. Bu süreç, yalnızca belirli yasal koşulların yerine getirilmesiyle gerçekleşir ve başvuru sahibi, Türkiye’de yaşamını sürdürebilmek için gerekli şartları taşımalıdır. Vatandaşlık başvurusu, çeşitli belgeler ve adımlar içerir ve süreç sonunda, başvuru sahibi Türk vatandaşı olma hakkını elde edebilir.
Kaynakça : https://baf.av.tr/genel-yolla-vatandaslik-kazanma/
